آشنایی با مناطق اقتصادی روسیه
– اورال
– حوزه ولگا
– مرکزی چورنازیومنی
– مرکزی
– شرق دور
– شمال غربی
– قفقاز شمالی
– سیبری غربی
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
اورال :
منطقه اقتصادی اورال شامل بخش‌های باشقیرستان، اودمورتیا، منطقه اورنبورگ و منطقه پرم می‌باشد (استانهای باشقیرستان، کورگان، اورنبورگ، پرم، اسوردلوفسک، اودمورتیا، چلیابینسک). این منطقه در مرز اروپا و آسیا قرار دارد و 10٪ از خاک روسیه و حدود 9٪ از جمعیت روسیه را به مرکزیت یکاترینبورگ به خود اختصاص داده است. در کوه‌های اورال تقریبا تمام عناصر جدول مندلیف: طلا، پلاتین، نقره، آزبست، گوگرد، بوکسیت، سنگ آهن، مس، نیکل، کروم، تیتانیوم، وانادیوم، پتاسیم و کلرید سدیم، سنگ های قیمتی (مالاکیت، یشم، یاقوت) و … یافت می شود.
مساحت منطقه اقتصادی اورال بالغ بر 824 هزار کیلومتر مربع است و جمعیت آن بیش از 20 میلیون نفر می‌باشد. بالاترین تراکم جمعیت در منطقه چلیابینسک (41 نفر در کیلومتر مربع) وجود دارد. 80 درصد مردم این منطقه شهرنشین هستند. شهرهای اوفا و پرم بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند. تراکم شهری در اطراف این دو شهر بیشتر است. منطقه مذکور ترکیب قومی گوناگونی دارد. باشقیرها و تاتارها حدود 50.3 درصد و اودمورتها 30.9 درصد جمعیت آن را تشکیل می دهند.
منابع طبیعی اورال
منابع طبیعی اورال بسیار متنوع هستند و تاثیر فوق العاده‌ای در توسعه این منطقه دارند. همچنین مواد خام معدنی و منابع سوختی بسیاری در این منطقه وجود دارد که برخی از آنها (سنگ معدن مس، آزبست، پتاس) از اهمیت جهانی برخوردار هستند. منبع اصلی زغال سنگ منطقه، زغال سنگ کیزلوفسکی در جنوب اورال است که در نزدیکی سطح زمین قرار دارد. در منطقه اورال ذخایر عظیمی از منابع مختلف فلزات غیر آهنی مانند مس، روی و نیکل نیز وجود دارد. اورال دارای منابع زیادی از نمکهای پتاسیم و سدیم است. از آن جمله می توان به یکی از بزرگترین مخازن نمک با بیش از 173 میلیارد تن اشاره کرد.
همچنین در این منطقه منابع جنگلی قابل ملاحظه ای قرار گرفته است. بیش از 40 درصد اورال را پوشش جنگلی تشکیل می دهد و بخش اصلی منابع جنگلی در بخش شمالی منطقه پرم واقع هستند. لازم به ذکر است شرایط برای تولید محصولات کشاورزی در جنوب اورال (منطقه اورنبورگ) مطلوب تر است. در باشقیرستان و منطقه اورنبورگ صنعت کشاورزی نیز توسعه یافته است. در این حوزه محصولات کشاورزی دانه‌ای (گندم بهاره، چاودار، جو دوسر) و محصولات دامی (شیر، گوشت، پشم) قرار دارند. کارخانه تراکتور چلیابینسک نیز در این منطقه واقع شده است.
صنایع نفتی اورال
صنعت نفت و پتروشیمی جایگاه ویژه ای در اورال دارند. منابع نفت عمدتا در باشقیرستان، پرم و منطقه اورنبورگ و منابع گاز طبیعی در اودمورتیا وجود دارد که بزرگترین منبع در بخش اروپایی کشور روسیه به شمار می آید. بزرگترین پالایشگاه های نفت در اوفا، سالاوات و پرم واقع شده‌اند. منطقه اقتصادی اورال دارای منابع غنی نفت، گاز، ذغال سنگ، نمک و پیریت است. صنعت متالورژی آهنی و غیر آهنی، صنعت چوب، تخته و الوار نیز از اهمیت فراوانی برخوردار هستند. کودهای معدنی، رزین های مصنوعی و پلاستیک، لاستیک مصنوعی، نوشابه، اسید سولفوریک، تجهیزات پتروشیمی، توربین، بویلر، ماشین آلات کشاورزی، تراکتور و … از جمله تولیدات اورال محسوب می شوند.
غرب اورال (باشقیرستان و اودمورتیا، منطقه پرم) و جنوب اورال (منطقه اورنبورگ) تفاوتهایی دارند: در اورال غربی نفت و صنعت پتروشیمی، ماشین آلات حمل و نقل و ابزار و ماشین آلات وجود دارد. در اورال جنوبی متالورژی آهنی و غیر آهنی و صنعت سوخت توسعه یافته‌تر می باشد. در منطقه اورنبورگ در تولید محصولات کشاورزی پیشرو است.
کارخانه متالورژی چلیابینسک یکی از بزرگترین شرکت‌های فولاد در روسیه است. کارخانه الکترومتالوژی چلیابینسک در زمینه تولید فروکروم و فروسیلیکوکروم فعالیت دارد. نیمی از محصولات این کارخانه ها به بیش از 50 کشور از جمله ایالات متحده آمریکا، آلمان، ژاپن، انگلستان و سوئد صادر می شود. کارخانه روی چلیابینسک بزرگترین تولیدکننده روی در روسیه است. کیفیت فلزات غیر آهنی تولید شده توسط کارخانه بسیار بالا و شامل روی 99.97 درصد و کادمیوم 99.98 درصد می باشد. در چلیابینسک لوله با قطرهای مختلف، از جمله خطوط لوله نفت و گاز با قطر 1220 میلیمتر تولید می شود.
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
منطقه پایین ولگا :
این منطقه شامل جمهوری کالمیکیا، آستاراخان و مناطق ولگوگراد و در همسایگی دریای خزر است. منطقه ولگا – منطقه اصلی برای گرفتن ماهیان خاویاری با ارزش، و یکی از عرصه های مهم در حال رشد محصولات کشاورزی همچون آفتابگردان، خردل، سبزیجات و خربزه و تامین کننده عمده پشم، گوشت، ماهی است. حدود 23 درصد از بخش تولید در اقتصاد روسیه مربوط به منطقه متمرکز ولگاست.
جمعیت منطقه ولگا ترکیب قزاق، تاتار، اوکراینی است. جمعیت ولگوگراد بیش از یک میلیون نفر و پایین ترین تراکم جمعیت در کالمیکا است.
بزرگترین میدان میعانات گازی در آستاراخان، که در آن استخراج و فرآوری گاز طبیعی است. پالایشگاهها و پتروشیمی واقع در مناطق ولگوگراد و آستاراخان و بزرگترین شرکت – “پالایشگاه ولگوگراد”. چشم انداز مهمی برای توسعه صنعت پتروشیمی در این منطقه است. مرکز کشتی سازی – آستاراخان و کارخانه تراکتور در ولگوگراد و بزرگترین شرکت – OAO “ولگا کارخانه لوله”را نیز میتوان نام برد. منطقه ولگا دارای شبکه حمل و نقل توسعه یافته با ظرفیت بالاست. رودخانه ولگا، بزرگترین رودخانه در اروپا است.
ساختار اداری ولگا
ساختار اداری-ارضی: جمهوری باشقیرستان، موردوویا، تاتارستان، اودمورتیا، چواشستان، کیروف، نیژنی نووگورود، سامارا، ساراتوف، منطقه اولیانوفسک.
مرکز اداری – شهر نیژنی نووگورود.
این منطقه یک منطقه نسبتا کوچک (6٪ از کشور) و حدود 20٪ از جمعیت روسیه است. پوشیده از جنگل که بخش بزرگی از شهرستان ها است. با ارزش ترین گونه، تخته و الوار تجاری – جنگل که عمدتا از صنوبر، کاج تشکیل شده است. تخته و الوار و کاغذ و خمیر کاغذ و با ارزش ترین گونه های غنی چوب صنعتی در منطقه کیروف می باشد.
کشتی سازی نیژنی نووگورود، در سراسر جهان شناخته شده است. در نیژنی نووگورود کارخانه ساخت هواپیما “فالکون”، متخصص در تولید جنگنده های جت “M & T” است.
تولیدات ولگا
در این منطقه خاک معروف سیاه و سفید، مناسب برای رشد غلات و حبوبات ، سبزیجات، خربزه، میوه و دیگر محصولات، و همچنین خوراک دام می باشد، آرد، شکر، روغن نباتی، گیاه لبنی (سامارا، ساراتوف، سیزران، پنزا). در این منطقه گوشت های بسته بندی، سوسیس، کنسرو و دانه های کاکائو است.
فولاد با کیفیت بالا و آلیاژهای آن و ماشین آلات، موتور سیکلت، انواع سلاح (تفنگ ساچمه ای، از تپانچه، تفنگ دستی در این منطقه می باشد.بخش پیشرو در اقتصاد منطقه صنعت خودرو است، اتومبیل های “واز” و “کاماز” و کارخانه اتوبوس در منطقه نیژنی نووگورود می باشد. یکی از مهمترین بخش های فن آوری در صنعت هوافضا در نیژنی نووگورود، کازان، اولیانوفسک، سامارا، ساراتوف است.
اطلاعات تکمیلی ولگا
نیژنی نووگورود – یکی از بزرگترین شهرستانها در روسیه، با جمعیت 1.4 میلیون نفر است و نیژنی نووگورود در سال 1221 در دهانه رودخانه اوکا تاسیس شد. در قرن چهاردهم. پایتخت شد. در سال 1862، اولین راه آهن ارتباطی مناطق مرکزی و داخلی روسیه ساخته شد. پر جمعیت ترین مناطق از دره ولگا در سامارا، منطقه اولیانوفسک و در تاتارستان است. در کازان بزرگترین کارخانه خز، در اولیانوفسک و پنزا شرکت پشم پیشرو می باشد.
ولگا تقاطع بزرگراه مسکو – کازان – یکاترینبورگ. مسکو – سیزران – سامارا – چلیابینسک. رتیشچفو – ساراتوف – اورالسک (اتصال ولگا با اوکراین و قزاقستان) اولیانوفسک – اوفا با راه آهن می باشد.
تاتارستان – یکی از جمهوری های بیشتر از لحاظ اقتصادی توسعه یافته روسیه است، به عنوان مثال شاخص های آماری (حجم تولیدات صنعتی، سرانه تولید ناخالص منطقه ، و غیره) مشهود است.
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
مرکزی چورنازیومنی
منطقه اقتصادی مرکزی چورنازیومنی شامل: کورسک، بلگوراد، وارونژ، لیپتسک و منطقه تامبوف است. وسعت این منطقه حدود 168 هزار کیلومتر مربع می باشد و جمعیت افراد ساکن در این منطقه بر اساس سرشماری سال 2015، بالغ بر 7216747 نفر است. شهر وارونژ 2 میلیون و 300 هزار نفر، بلگوراد بیش از 1.5 میلیون نفر و شهرهای لیپتسک، کورسک و تامبوف هر کدام بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند. روسها 92٪ در منطقه بلگوراد و 98٪ جمعیت در منطقه تامبوف را تشکیل داده اند.
در منطقه کورسک منابع سنگ آهن و ذخایر سنگ فسفات و درمنطقه بلگوراد معادن غیر فلزی شن و ماسه، مواد خام سیمان، گچ و سنگ آهک دیده می شود. در این منطقه خاک حاصلخیزی جهت کشت وجود دارد اما از طرفی دیگر با کمبود آب و برق روبرو است. بزرگترین معدن آهن در کشور روسیه (سنگ معدن حاوی تا 60٪ آهن) در منطقه کورسک، ارلوف و استاری‌اوسکول واقع شده است.
در منطقه مرکزی چورنازیومنی تولیدات صنعتی فراوانی صورت می گیرد که برای نمونه به محصولات زیر با تفکیک موقعیت جغرافیایی محل تولید به شرح زیر می توان اشاره نمود:
ماشین ابزار: وارونژ، لیپتسک
تراکتورسازی: لیپتسک
ماشین آلات سنگین و هواپیما: وارونژ، تامبوف، میتشورینسک، کورسک
صنایع شیمیایی: تولید لاستیک مصنوعی و لاستیک – وارونژ
الیاف مصنوعی: کورسک
رنگ: تامبوف
مواد شوینده: شبکین
کشاورزی در منطقه مرکزی چورنازیومنی
در این منطقه چغندر قند، آفتابگردان ( مقام سوم در کشور)، غلات، حبوبات، سیب زمینی، سبزیجات، میوه و انواع توت ها کشت می شود و لبنیات و گوشت گاو و خوک تولید می شود. منطقه مرکزی چورنازیومنی در تولید گوشت رتبه اول در کشور با سرانه منطقه (حدود 55 کیلوگرم) و در تولید شیر، مقام دوم بعد از منطقه ولگا را دارا می باشد. منطقه مرکزی چورنازیومنی دارای شرایط مساعد و خاک حاصلخیز برای کشاورزی است و سهم آن در تولید غلات 55٪ و در محصولات زراعی و علوفه 28٪، محصولات زراعی صنعتی 12٪ و سیب زمینی و سبزیجات و خربزه – 5٪ می باشد.
در منطقه مرکزی چورنازیومنی خطوط راه آهن جهت دسترسی به منطقه مرکزی، منطقه ولگا و شمال قفقاز وجود دارد. همچنین این منطقه دارای شبکه گسترده ای از جاده ها، خطوط لوله و خطوط برق می باشد. بیشترین میزان تولید برق منطقه در کورسک و نووارونژ صورت می گیرد.
بازاریابی در روسیه،صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
مرکزی
جمعیت : 37100000 نفر، تراکم جمعیت 57.5 نفر در کیلومتر مربع. 25 درصد جمعیت کشور در آن متمرکز شده است که نیمی از آنها در منطقه شهری مسکو می باشند.
وسعت: 652،700 کیلومتر مربع، 4٪ از قلمرو فدراسیون روسیه را تشکیل داده است.
منطقه اقتصادی مرکزی شامل: شهر فدرال مسکو و 12 استان (یاروسلاول، کوستروما، ایوانوف، ولادیمیر، ریازان، تولا، اورلیف، بریانسک، کالوگا، اسمولنسک، تور، مسکو) می باشد.
موقعیت جغرافیایی: این منطقه در مرکز کشور فدراسیون روسیه قرار دارد. این منطقه هسته اصلی دولت روسیه، مرکز مبادلات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی محسوب می شود. در منطقه مرکزی بزرگترین مراکز آموزشی، موسسات تحقیقاتی، سازمان های اداری، مراکز علمی، درصد بالایی از افراد متخصص، سطح وسیعی از صنایع قرار گرفته است.
صنعت: صنعت فولاد به عنوان ثروت طبیعی منطقه محسوب می شود. سنگ آهن کورسک از نظر ذخایر زمین شناسی جایگاه اول را در دنیا دارا می باشد و در اعماق کم (35-500 متر) امکان استخراج وجود دارد و 40% از کل تولیدات سنگ آهن کشورهای منطقه را تامین می کند. در منطقه ذخایر معدنی قابل توجه، جهت توسعه اقتصادی وجود ندارد. ذخایر سوخت در اطراف مسکو زغال سنگ می باشد، که از کیفیت پایین برخوردار است اما می تواند به عنوان منبع انرژی استفاده شود. ذغال سنگ نارس در مناطق تور، کوستروما، ایوانوف، یاروسلاول و مسکو وجود دارد. مناطق نفت و گاز کشف شده در منطقه یاروسلاول در حال توسعه جهت بهربرداری می باشد.
منطقه مرکزی، منطقه مهم توریستی کشور است. حمل و نقل بار و مسافر در مقیاس بالایی در این منطقه انجام می شود و شبکه حمل و نقل منطقه مرکزی در راستای شعاع دایره ای با مرکزیت مسکو وجود دارد. 11 انشعاب اصلی راه آهن از مسکو به سراسر کشور وجود دارد و مسکو مرکز حمل و نقل هوایی کشور است و خطوط لوله نفت و گاز از طریق منطقه مرکزی می باشد. بندر رودخانه مسکو می تواند محموله های باری را از طریق پنج کانال متصل به دریای بالتیک، سفید، دریای خزر، آزوف و دریای سیاه انتقال دهد.
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
شرق دور
مساحت منطقه : 6215.9 کیلومتر مربع
جمعیت منطقه : 7.1 میلیون نفر. (5٪ از جمعیت فدراسیون روسیه) و تراکم جمعیت 1.3 نفر در کیلومتر مربع
همسایگی با کشورها: چین، کره شمالی، ایالات متحده، ژاپن.
منطقه اقتصادی شرق دور شامل: 4 استان (ساخالین، آمور، ماگادان و خودمختار یهودی)، 4 خطه (کامچاتکا، پریموریه، خودمختار چوکوتک و خاباروفسک) و جمهوری یاکوتی.
شهرهای مهم : ولادی واستک، خاباروفسک، کامسامولسک در آمور، پتروپل در کامچاتکا و یاکوتسک.
بالاترین تراکم جمعیت در پریمورسک و خاباروفسک در جنوب این منطقه است. منطقه اقتصادی شرق دور ترکیب قومی متنوعی دارد و مردم غالبا شهر نشین (76٪ در صد جمعیت منطقه) هستند.
منابع طبیعی: سنگ آهن، طلا، الماس، زغال سنگ، سنگ های معدنی فلزی (روی، سرب، قلع، نقره، تنگستن، مولیبدن و جیوه، منگنز و آلومینیوم)، ذخایر معدنی غیر فلزی (میکا، نمک، آپاتیت، گرانیت) و منابع نفت و گاز.
صنعت: قدرتمندترین مجتمع شیلات (صید و فرآوری آبزیان دریایی) در فدراسیون روسیه با بیش از 40٪ صید ماهی و آبزیان در این منطقه واقع است. صید ماهی قزل آلا، خرچنگ، ماهی مرکب، انواع سخت پوستان (اسکالوپ)، خیار دریایی، جلبک دریایی در این منطقه صورت می گیرد. 30 درصد تولید چوب در فدراسیون روسیه از منابع جنگلی این منطقه تامین می شود. در این منطقه ذخایر عظیمی از منابع برقی-آبی با استفاده از ظرفیت های رودخانه های آمور و کولیما در دسترس است. شهر خاباروفسک، بزرگترین مرکز صنعتی در این منطقه اقتصادی است.
کشاورزی و دامپروری: مزارع پهناوری در این منطقه آمور زیر کشت سویا و انواع غلات است و به تازگی کشت برنج در مناطق پریمورسکی توسعه پیدا کرده است. پرورش گوزن در خاباروفسک و مناطق پریمورسکی و در شمال منطقه اقتصادی شرق دور انجام می شود.
دوری از بخش اروپایی کشور و دسترسی گسترده به دریا، اقیانوس آرام و قطب شمال باعث شده است که این منطقه به عنوان پاسگاه مرزی روسیه در مرزهای شرقی این کشور تعریف شود. از طریق بنادر منطقه اقتصادی شرق دور، روابط اقتصادی روسیه با بسیاری از کشورهای حاشیه اقیانوس آرام در جریان است. بنادر مهم منطقه در شهرهای ولادی واستوک، ناخودکا (بندر واستوچنی) و خاباروفسک واقع شده اند.
ویژگی های اصلی منطقه:
– فاصله زیاد از پایتخت و قسمت اروپایی کشور؛
– پهناوری به همراه ضعیف در توسعه یافته؛
– عدم توسعه صنعت به صورتی که بیشتر مواد خام تولیدی در منطقه برای فرآوری به مناطق دیگر ارسال می شوند؛
– عدم توسعه سیستم حمل و نقل.
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
شمال غربی
مساحت – 1662000 کیلومتر مربع ( 10٪ از کشور) است.
جمعیت – 13.5 میلیون نفر (در حدود 10٪ از جمعیت روسیه) است. تراکم جمعیت به طور متوسط 8 نفر در کیلومتر مربع است.
شامل: شهر فدرال سنت پترزبورگ و 3 استان (پسکوف، نووگوراد و لنینگراد)
معادن: ذغال سنگ نارس (5 میلیارد تن)، بوکسیت (2.9 میلیون تن)، فسفات (در منطقه کینگیسپ)، فت شیل (در منطقه لنینگراد ذخایر 701 میلیون تن برآورد شده)، سنگ آهک، شن و ماسه شیشه ای، گرانیت.
صنعت: شیلات، صنایع شیمیایی، صنایع لبنی، کشتی سازی، کارخانجات ساخت ابزار آلات فنی، کارخانه تراکتورسازی، کارخانه مونتاژ خودرو، صنایع تولید دارو، ساخت توربین های هیدرولیک و بخار (37 درصد)، تولید چوب (35٪) و صنایع کاغذ سازی (61٪ از خمیر کاغذ کشور).
کشاورزی و دامپروری: کشت دانه گیاهی کتان، دامپروری صنعتی و مرغداری.
این منطقه با فنلاند، استونی، لتونی و بلاروس مرز مشترک دارد و نقش استراتژیک مهمی در منطقه مرزی روسیه در شمال اروپا و غرب کشور ایفا می کند.
سنت پترزبورگ، دومین شهر بزرگ ر روسیه با جمعیت 4.5 میلیون نفراست. از لحاظ تولیدات صنعتی بعد از مسکو در جایگاه دوم قراردارد. یکی از بزرگترین مراکز تحقیقاتی کشور است. این شهر دارای بیش از 70 دانشگاه است. بندر سنت پترزبورگ دارای ظرفیت 25-30 میلیون تن گردش محموله است. موقعیت جغرافیایی شمال غرب منطقه فدرال (دریای بالتیک) در بخش حمل و نقل و با توجه به صادرات و واردات محموله بار از بنادر دریای بالتیک روسیه به طور چشمگیری مطلوب می باشد.
بنادر: بندر جدید خلیج فنلاند، بندر سنت پترزبورگ (بزرگترین)، بندر دریای بالتیک (پایگاه اصلی ناوگان بالتیک)، بندر ویبورگ و بندر جدید در اوست –لوگ.
سنت پترزبورگ دارای جایگاه ویژه ای در فرهنگ جهان است. در سال 1972، در سازمان ملل (یونسکو) کنوانسیون بین المللی حفاظت از میراث فرهنگی جهان، جایگاه ویژه ای در این لیست برای مراکز تاریخی سنت پترزبورگ در نظر گرفته شد .این شهر با معماری منحصر به فرد خود، کاخ ها و پارک ها، گنجینه هنری و فرهنگی جمع آوری شده در موزه ها، دارای جایگاه ویژه ای برای گردشگری بین المللی است.
بازاریابی در روسیه، صادرات به روسیه و واردات از روسیه را به ما بسپارید.
قفقاز شمالی
مساحت این منطقه – 589،200 کیلومتر مربع (2 درصد مساحت کل کشور روسیه)
جمعیت : بالغ بر 22،9 میلیون نفر (طبق آمار سال 2016 )
منطقه شامل: 8 جمهوری ( آدیغیه، قره چای و چرکس، کاباردینو-بالکاریا، اوستیای شمالی – آلانیا، اینگوش، چچن، داغستان و کریمه)، 2 خطه (کراسنودار و استاوروپول)، استان روستوف و شهر فدرال سواستوپول.
منطقه قفقاز شمالی به دلیل شرایط آب و هوایی خاص، مطلوب ترین مکان برای کشاورزی در فدراسیون روسیه است. خاک در قفقاز شمالی بسیار مولد است. تقریبا 47٪ از کل منطقه را خاک سیاه ، 18٪ قهوه ای و 6٪ خاک آبرفتی می باشد. این نوع از خاک بسیاری از مناطق استپی و دامنه کوه ها را اشغال کرده و شرایط مطلوبی را برای رشد انواع محصولات بوجود آورده است. غالبا زمین های این منطقه مسطح هستند همراه با تابستان های گرم و آفتابی، کشاورزی این منطقه بسیار غنی و پیشرفته بوده و به عنوان بزرگترین تولید کننده برنج، آفتابگردان، ذرت، انگور، چای، میوه و انواع توت ها در فدراسیون روسیه شناخته می شود. در این منطقه غلات (منطقه کراسنودار بیش از 10٪ از دانه های روسیه را تولید می کند)، چغندر قند، سبزیجات، شیر و گوشت نیز با حجم بسیار بالا تولید می شود.
در این منطقه زغال سنگ (منطقه روستوف)، نفت (چچن)، گاز (استاوروپل)، معادن فلزی (نظیر: سرب، روی، تنگستن، مولیبدن، مس و جیوه) و منابع قابل توجه کانی های غیر فلزی (نظیر: باریت، سنگ نمک، گچ، مارن، دولومیت) وجود دارد. در بخش صنعت تولید لوکوموتیو (نووچرکاسک)، راکتورهای هسته ای (وولگودونسک)، دیگ های بخار (تاگانروگ) انجام می شود. نووروسییسک – بزرگترین بندر نفت روسیه است که در این منطقه واقع شده است.
این منطقه در جنوب کشور روسیه واقع شده است و دسترسی به دریاهای آزوف، خزر و سیاه دارد. مسیرهای جاده ای و راه آهن باعث اتصال کشور با جنوب اوکراین و گرجستان می شود و این منطقه از طریق راه دریایی به ترکیه متصل می شود. تقریبا تمام انواع حمل و نقل، در ترانزیت کالا در منطقه قفقاز شمالی استفاده می شود.
قفقاز شمالی یکی از مناطق تفریحی روسیه است. منطقه سوچی و آبهای معدنی قفقاز، در این منطقه واقع شده است، بخش قابل توجهی از موسسات پزشکی و بهداشتی در این منطقه متمرکز است. تقریبا هر سال بالغ یر 15 میلیون نفر برای استراحت به قفقاز شمالی سفر می کنند. شرایط طبیعی، خاک حاصلخیز، پتانسیل های گردشگری ، مواد معدنی و منابع انسانی ارکان اصلی این منطقه برای توسعه اقتصادی می باشند.
سیبری غربی
جمعیت: 16593236 نفر (2015) بیش از 10 درصد جمعیت کشور در این منطقه زندگی می کنند.
وسعت: 2427.2 کیلومتر مربع، سومین منطقه بزرگ اقتصادی.
شامل: 5 استان (نووسیبیرسک، کمروفو، امسک، تومسک و تومن)، خطه آلتای، جمهوری آلتای، دو ناحیه خودمختار (خانتیا-مانسیا و یامالو-ننتس)
شهرهای بزرگ: دو شهر بزرگ نووسیبیرسک و امسک با جمعیت بیش از 2 میلیون نفر در این منطقه واقع شده اند. بیشتر جمعیت ساکن در این منطقه اقتصادی در شهرها زندگی می کنند. ساکنان این منطقه چند قومیتی بوده و بیش از 90 درصد از جمعیت این منطقه روس تبار هستند.
شرایط آب و هوایی و اقلیمی: فراوانی بارش و میزان متوسط آفتاب باعث شده است که این منطقه برای زندگی و فعالیت های اقتصادی مردم مطلوب باشد. حدود 90٪ سرزمین های این منطقه را دشت تشکیل می دهد که در اعماق آن منابع نفت و گاز نهفته است. جنوب این قلمرو کوهستانی است. در مناطق کوهستانی منابع سنگ آهن (کوه شوریا)، سنگ های معدنی غیر فلزی و ذخایر نمک وجود دارد. منطقه اقتصادی سیبری غربی غنی از منابع جنگلی بوده و ذخایر آب ارزشمندی دارد.
کشاورزی و دامپروری: کشت دانه های غلات و و پرورش گاو شیری و گوشتی در این منطقه انجام می شود.
صنایع اصلی: تولید نفت و گاز از مناطق نفتی سورگوت و نیژنی وارتوفسک و عرضه آن به بخش اروپایی روسیه صورت می گیرد. این منطقه اصلی ترین منطقه استخراجی منابع سوخت کشور روسیه است. همچنین منابع اصلی و با کیفیت زغال سنگ کشور در این منطقه واقع شده اند. پس از وقوع جنگ بزرگ میهنی در سیبری غربی کارخانجات تولید صنایع دفاعی در این منطقه تمرکز پیدا کرد از آن جمله کارخانجات هواپیما سازی، کارخانجات تولید تجهیزات رادیویی و ارتباطی واقع در نووسیبیرسک، کارخانجات تولید تانک و تجهیزات آن، شرکت های تولید کننده محصولات هوا فضا در امسک و کارخانه تولید موتور هواپیما در شهر تومن را می توان نام برد. همچنین تمرکز شرکت های تولید تجهیزات ساختمانی، تولید تجهیزات بهره برداری معادن، کشتی سازی، تجهیزات تولید انرژی، کارخانجات تولید قطعه و لوازم جانبی خودرو در این منطقه است. این منطقه به خاطر کارخانه سیستم های مخابراتی در شهر بردسک، تراکتور سازی در وبسوسک، واگن سازی در نوآلتای شهرت دارد.
ساختار صادراتی و وارداتی منطقه اقتصادی سیبری غربی: صادرات مواد خام و واردات سبزیجات، میوه، مواد غذایی کنسرو شده (از مولداوی و اوکراین)، پشم، پنبه، سنگ معدن و زغال سنگ (از قزاقستان و کشورهای آسیای مرکزی)، تجهیزات کشاورزی (از منطقه اقتصادی سیبری شرقی)، کاغذ، ماشین آلات و تجهیزات (از شمال غرب روسیه)، کالاهای مصرفی (از مرکز، اورال و ولگا).
مشکلات اصلی منطقه اقتصادی سیبری غرب:
– بحران منابع سوخت؛
– کاهش تولید نفت و گاز؛
– توسعه نیافتن فن آوری فرآوری مواد خام در منطقه؛
– مشکل زیرساخت های اجتماعی و توسعه بازار؛
– مشکل جدی در مورد مسائل زیست محیطی.